NIỀNG RĂNG LÀ GÌ? QUY TRÌNH NIỀNG RĂNG AN TOÀN & CHI PHÍ THẤP

Niềng răng là gì?

Niềng răng (còn gọi là chỉnh nha) là một phương pháp điều chỉnh răng từ vị trí mọc tự nhiên về vị trí răng mong muốn bằng các khí cụ nha khoa như mắc cài, dây cung, hook… theo một lộ trình định sẵn từ trước. Đây là một trong những phương pháp cực kỳ phổ biến để tạo nên một bộ răng đều, đẹp, các răng mọc đúng vị trí. Giúp bệnh nhân tự tin hơn trong giao tiếp cũng như cải thiện giọng nói của mình.

Niềng răng là một phương pháp được sử dụng từ lâu để giúp bạn cân đối lại hàm răng khi mà có các dấu hiệu mọc lệch và không đều đặn. Thông thường bạn sẽ mất một khoảng thời gian khá lâu để hoàn thành quá trình điều trị của mình.

Bạn nên niềng răng khi hàm răng có các biểu hiện như: Răng vẩu, răng thưa, răng mọc lệch, móm hoặc sai lệch khớp cắn…Để có thể có được phương pháp điều trị hiệu quả khi niềng răng bạn nên đi khám để được các bác sĩ đưa ra những lời khuyên xác thực nhất. Điều này sẽ đánh giá được mức độ răng miệng của bạn hiện tại.

Những trường hợp nên niềng răng
Những trường hợp nên niềng răng

Độ tuổi nào thì nên niềng răng?

Thực ra vốn không có quy chuẩn về độ tuổi nên niềng răng, tuy nhiên để niềng răng cần có một tổ chức nha chu tốt. Vì thế hầu hết tất cả độ tuổi đều có thể niềng răng dù cho bạn có 15 tuổi, 25 tuổi hay thậm chí 55 tuổi…

Tuổi nào thì nên niềng răng
Tuổi nào thì nên niềng răng?
  • Đối với trẻ mọc răng sữa thì sao? có nên niềng răng cho trẻ ở độ tuổi 6-7 tuổi hay không? Sự phát triển của xương hàm, của răng bắt đầu từ lúc vừa mọc răng. Việc khám Chỉnh nha (khám niềng răng) cho trẻ từ 6-7 tuổi là điều cần thiết để nhanh chóng xác định những bất thường trong sự phát triển xương hàm của trẻ.
  • Vậy người lớn tuổi thì sao? Ở độ tuổi 50-60 nhiều người không còn quá nhiều hứng thú cũng như thời gian để làm đẹp. Nhưng bạn nhầm, Mục tiêu quan trọng nhất của điều trị chỉnh nha (niềng răng) là đạt được khớp cắn chính xác và khỏe mạnh. Mục đích cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống.
  • Tuy nhiên, Độ tuổi thích hợp nhất để niềng răng là từ 12 đến 35 tuổi, nhưng thời điểm vàng để bạn niềng răng có hiệu quả tốt nhất đấy chính là từ 12 đến 16 tuổi, khi này những chiếc răng vĩnh viễn mới hình thành và đang trong giai đoạn phát triển nên khi bạn tác dụng lực từ các khí cụ chỉnh nha sẽ đạt hiệu quả cao hơn rất nhiều.

Niềng răng có đau không?

Đây là câu hỏi và thắc mắc của rất nhiều người khi có ý định niềng răng, nếu tìm hiểu kỹ bạn sẽ không cần phải lo lắng về vấn đề này. Đối với các trường hợp răng mọc ngầm và thừa răng chồng chéo lên nhau bạn sẽ phải làm phẫu thuật để nhổ bớt răng của mình, điều này khiến bạn sẽ đau nhức trong thời gian đầu. Tuy nhiên trường hợp này chiếm tỷ lệ rất ít trong những người niềng răng, nếu bình thường bạn chỉ có cảm giác hơi ê buốt ở những ngày đầu sau khi niềng, việc này là do dây cung được siết chặt để dịch chuyển răng và khi đã quen rồi bạn có thể sinh hoạt bình thường với răng mà không còn cảm giác ê buốt nữa. Ngày nay đã có nhiều phương pháp cải tiến hơn để giảm cảm giác đau và ê buốt khi niềng răng nên bạn có thể hoàn toàn yên tâm nhé.

Vì thế cho nên, với các bạn học sinh – sinh viên, thời điểm tốt nhất để niềng răng đó chính là kỳ nghỉ hè, bởi lẽ:

  • Kỳ nghỉ hè, tuy không kéo dài nhưng cũng là khoảng thời gian khá thoải mái, không bận rộn việc học hành như trong thời gian còn đi học nên dễ dàng sắp xếp lịch khám răng.
  • Thời gian nghỉ hè là thời gian thích hợp nhất cho NIỀNG RĂNG, vì khi ở nhà các bạn sẽ dễ dàng phát triển thói quen vệ sinh răng miệng tốt hơn trong quá trình niềng răng. Bên cạnh đó là giúp các bé có thời gian làm quen với mắc cài răng trước khi tựu trường, bạn sẽ có kinh nghiệm xử lý các tình huống xảy ra với mắc cài nếu vô tình xảy ra trên lớp học.
  • Nếu trường hợp cần đi lại phòng khám nhiều lần thì cũng tiện lợi và có nhiều thời gian hơn.

Ích lợi của niềng răng

Nếu bạn nghĩ niềng răng chỉ mang lại lợi ích thẩm mỹ thì bạn đã nhầm! Ngoài lợi ích về thẩm mỹ, niềng răng còn có rất nhiều lợi ích khác như:

  • Cải thiện khớp cắn: khi khớp cắn bị lệch thì lực cắn phân bổ trên từng răng không đồng đều dẫn đến khó khăn trong việc ăn nhai cũng như việc phát triển các răng khác sau này. Vừa vặn, niềng răng có thể khắc phục được vấn đề này. Hơn nữa, Niềng răng còn giúp tương quan giữa hàm trên và hàm dưới được cân đối
  • Cải thiện về phát âm: tiếng nói được phát ra bởi sự rung của các dây trong thanh khoản sau đó âm thanh được phát ra và cộng hưởng bởi khoang miệng. Cấu trúc răng hở sẽ làm cho âm thanh đi ra nhiều hơn trước khi được cộng hưởng nên xảy ra tình trạng nói ngọng. Niềng răng giúp kéo các răng về vị trí chuẩn sẽ giúp bệnh nhân có thể cải thiện được phần phát âm ngọng nghịu của mình.
  • Cải thiện các khoảng trống do bị mất răng: khi mất răng có rất nhiều cách để khắc phục, có thể dùng implant, có thể dùng răng sứ cũng có thể niềng răng.
  • Phòng tránh các bệnh lý răng miệng: Niềng răng giúp các sai lệch về hàm nhai được cải thiện một cách đáng kể, việc vệ sinh răng miệng khi niềng cũng sẽ cần tỉ mỉ và chăm chút hơn nên có thể giúp phòng tránh các bệnh lý viêm lợi, đau răng, sâu răng,… khá hiệu quả.
Infographic 4 lợi ích của niềng răng
Infographic 4 lợi ích của niềng răng

Kết quả sau quá trình niềng răng

Niềng răng là một phương pháp cần một thời gian rất dài để có thể đạt được kết quả như mong muốn, tuy nhiên những ưu điểm sau quá trình niềng răng sẽ tạo cho bạn những bất ngờ ấn tượng đấy. Điều này đã được kiểm chứng bởi rất nhiều khách hàng sử dụng phương pháp chỉnh nha hiệu quả này. Răng của bạn sẽ được đều đặn, nụ cười sẽ tươi tắn hơn và những khuyết điểm trên khuôn mặt có thể biến mất giúp bạn tăng sự tự tin khi giao tiếp với mọi người. Cùng xem những khách hàng niềng răng của Nha khoa Hoàng sau khi tháo niềng sẽ như thế nào nhé

Kết quả niềng răng sau 2 năm
Kết quả niềng răng sau 2 năm

kết quả niềng răng

Như bạn thấy đấy, niềng răng không hẳn chỉ giúp cho người ta có nụ cười tỏa nắng, tự tin mà còn giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống. Nếu bạn gặp những vấn đề như tôi vừa đề cập ở trên thì đừng ngại, liên hệ ngay với Nha khoa Hoàng – Trảng Bom để được tư vấn và thăm khám hoàn toàn miễn phí. Bạn yên tâm trước khi bạn thực hiện niềng răng mắc cài kim loại bác sỹ sẽ tư vấn cho bạn tất cả những chi phí liên quan và đặc biệt “KHÔNG PHÁT SINH THÊM BẤT KỲ CHI PHÍ NÀO KHÁC”. Vậy nên bạn cũng đừng lăn tăn rằng, Chi phí niềng răng như thế nào hay quá đắt đỏ…

Đăng ký tư vấn niềng răng ngay

Những khí cụ sử dụng trong niềng răng

  • Mắc cài: là một bộ phận có tính chất khá quan trọng, nó như nền móng vững chắc trong suốt quá trình niềng răng dài miên man của bạn. Được làm từ các kim loại an toàn với sức khỏe hoặc sứ, pha lê chúng được gắn chặt lên bề mặt răng bởi chất kết dính chuyên dụng. Chúng chính là những kim điều hướng giúp răng của bạn dịch chuyển về vị trí thích hợp được bác sĩ hướng đến, ngoài ra còn giúp cố định răng của bạn.
MẮc cài kim loại
MẮc cài kim loại
  • Dây cung: có chức năng tác dụng lực khi được kết nối với các mắc cài, đây là khí cụ làm tăng tính liên kết cho cả bộ niềng răng, đẩy những chiếc răng mọc lệch không đúng hướng trở về với vị trí cân bằng, thường được làm từ các loại thép không gỉ an toàn như: niken. titanium…
Mắc cài kim loại và dây cung là 2 bộ phận luôn đi kèm với nhau
Mắc cài kim loại và dây cung là 2 bộ phận luôn đi kèm với nhau
  • Band: hay còn gọi là khâu là khí cụ chỉnh nha gắn vào răng hàm số 6 hoặc 7 của bạn, có tác dụng gắn các đầu dây cung để duy trì lực của dây cung lên các răng khác, chúng là các điểm mấu chốt trong bộ niềng răng của bạn.
Band niềng răng
Band niềng răng
  • Hook: là bộ phận có kích thước nhỏ được gắn lên các mác cài để có thể liên kết với dây cung ở cả hàm trên và hàm dưới, điều này giúp dây cung được cố định trong quá trình niềng răng để tạo ra hướng dịch chuyển răng ổn định nhất.
  • Minivist: là những khí cụ có hình dạng giống ốc vít có kích thước nhỏ hơn với chiều dài thường từ 6-12 mm, đường kính từ 1.4-2mm. Chúng có tác dụng điều chỉnh khớp cắn, tác động những lực mạnh để giúp răng di chuyển nhanh hơn, thường chúng sử dụng để cắm trong xương hàm
  • Nong hàm: là dạng loại khí cụ đặc biệt, sử dụng với mục đích để nới rộng cung hàm và tăng diện tích vòm miệng của bạn. Việc nong hàm để tạo những không gian rộng hơn giúp cho việc dịch chuyển của các răng hàm được dễ hơn, từ đó tăng hiệu quả niềng răng của bạn. Thông thường việc này sẽ áp dụng cho hàm trên, chỉ một số trường hợp nhỏ là dùng cho hàm dưới. Đây là phương pháp thay thế cho việc nhổ răng tránh tình trạng đau nhức trong khi niềng răng
Nong Hàm
Nong Hàm

Các phương pháp niềng răng

Niềng răng mắc cài:

là biện pháp niềng răng phổ biến với việc sử dụng các khí cụ chỉnh nha kết hợp với nhau, chúng tác động lực lên hàm răng của bạn một cách từ từ để giúp điều chỉnh răng của bạn dịch chuyển về vị trí mà bạn và bác sĩ mong muốn. Các mắc cài chúng ta có thể sử dụng các vật liệu như sau:

  • Niềng răng mắc cài sứ: các mắc cài làm bằng sứ là một trong những bước tiến trong quá trình chỉnh nha hiện đại, chúng tăng tính thẩm mỹ trong khi bạn niềng răng, giúp bạn tự tin hơn. Tuy nhiên vật liệu sứ khá giòn và dễ vỡ nên bạn sẽ phải cẩn thận khi hoạt động mạnh.
niềng răng mắc cài sứ và niềng răng mắc cài kim loại
niềng răng mắc cài sứ và niềng răng mắc cài kim loại
  • Niềng răng mắc cài kim loại: là loại mắc cài truyền thống và được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, mắc cài kim loại là vật liệu an toàn chắc chắn khi bạn niềng răng, hiệu quả niềng cũng rất tốt
  • Niềng răng mắc cài trong suốt: với việc yêu cầu về thẩm mỹ cao trong liệu trình điều trị thì các vật liệu trong suốt như pha lê là một lựa chọn được nhiều người yêu thích. Bạn vẫn có thể niềng răng nhưng có thể tự tin cười nói với bạn bè mà không cần lo lắng. Giá thành của phương pháp này cũng cao hơn 1 chút so với các loại vật liệu khác.

Niềng răng invisalign:

đây được xem là một phương pháp chỉnh nha mang tính đột phá hiệu quả cao mà không còn phải vướng víu và những khí cụ phức tạp. Chúng là những khay răng vô hình được các bác sỹ nha khoa đo đạc và định hình cho bạn trong suốt quá trình niềng răng, bạn có thể tháo lắp chúng dễ dàng khi không cần thiết. Tuy nhiên để đạt được kết quả như mong muốn thì bạn nên làm theo những gì mà bác sĩ nha khoa hướng dẫn.

niềng răng Invisalign
niềng răng Invisalign

Bảng giá niềng răng

Giá niềng răng sẽ không có 1 mức giá chính xác mà phải tùy theo từng mức độ nặng nhẹ của răng mà giá sẽ được báo cụ thể theo từng ca. Nha khoa Hoàng chia ra làm 04 cấp độ của răng. Tương ứng với mức từ nhẹ đến nặng:

Giá niềng răng mắc cài kim loại

Bảng giá niềng răng mắc cài kim loại
Bảng giá niềng răng mắc cài kim loại


Bảng giá niềng răng mắc cài sứ

Bảng giá niềng răng mắc cài sứ
Bảng giá niềng răng mắc cài sứ

Bảng giá niềng răng Invisalign (niềng răng trong suốt)

Bảng giá niềng răng trong suốt - Invisalign
Bảng giá niềng răng trong suốt – Invisalign

Theo thống kê cứ 100 khách hàng tại nha khoa Hoàng thì có đến 95% khách hàng chọn niềng răng mắc cài kim loại để thực hiện, vì sao? Rất đơn giản, vì niềng răng mắc cài kim loại ngoài tính kinh tế cao thì nó còn là phương pháp cho thời gian niềng răng ngắn nhất.

Quy trình niềng răng

  • Thăm hỏi thông tin cá nhân, tiền sử bệnh: là quá trình đầu tiên trong quá trình tiền chỉnh nha, đây là những thông tin giúp bác sĩ có được thông tin của người niềng răng, xem trước đây là có bệnh gì về răng miệng hay chưa để có thể chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị một cách hợp lý.
  • Kiểm tra hàm, khớp cắn: đây là bước kiểm tra khuôn hàm của bạn xem chúng đã ở vị trí chuẩn hay chưa, xem tình trạng của bạn gặp phải là do: răng mọc chồng chéo, răng hô hay móm từ đấy đưa ra các phương pháp niềng răng phù hợp.
  • Chụp hình các góc răng (góc nghiêng trái, chính diện, góc nghiêng phải): việc này để xem răng của bạn mọc lệch như thể nào đã cân đối chưa hoặc đang bị lệch ở đâu để có thể điều trị trọng tâm hơn. Việc này giúp các bác sĩ có cái nhìn tổng quát nhất về tình trạng răng miệng của bạn.
  • Scan các cạnh răng và khoang miệng bằng máy scan 3D chuyên dụng: Công nghệ scan răng 3D hiện đại sẽ quét hình ảnh kỹ thuật số trong khoang miệng của bạn bao gồm: răng, nướu và khớp cắn ở hai hàm máy móc hiện đại sẽ cho hình ảnh có độ chính xác cực kỳ cao. Tiếp theo, nó sẽ tạo mô hình răng 3D của bạn (còn gọi là mẫu hàm 3D) với màu sắc sống động và tải lên Cloud để bạn có thể sử dụng được bất kỳ lúc nào cần.
  • Chụp X-Quang bằng máy CT cone Beam: hay còn gọi với tên khác là chụp cắt lớp hình nón, sử dụng một loại máy chụp X quang đặc biệt với công nghệ cao để tạo ra các hình ảnh không gian 3 chiều của toàn bộ hàm răng chỉ với 1 lần quét duy nhất. Hình ảnh trực quan thu được từ chiếc máy chụp X quang cone Beam CT giúp các bác sĩ nha khoa có được phác đồ chi tiết, cụ thể để lên kế hoạch điều trị đúng hướng và tốt nhất cho người muốn chữa trị.
  • Dựa theo tình trạng cụ thể đưa ra phương án niềng răng thích hợp (nhổ răng thừa, xoay răng, kéo chân răng…): qua tất cả các bước để kiểm tra tình trạng cũng như đã tìm ra được phác đồ cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra các quyết định để tạo tiền đề tốt nhất để gắn niềng răng như việc nhổ răng thừa, kéo chân răng. Việc này giúp việc gắn niềng của bạn được diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn
  • Gắn mắc cài, duy trì tình trạng răng: đây là bước trong quá trình chỉnh nha của bạn, bạn sẽ được gắn niềng răng phù hợp từ các phác đồ của bác sĩ, sau đó duy trì theo sự chỉ dẫn để đảm bảo sự ổn định sau khi lắp niềng răng.
  • Lên lịch thăm khám định kỳ: gặp bác sĩ định kỳ để có thể theo dõi tình trạng răng miệng thường xuyên, việc này giúp bạn kiểm tra tiến triển của quá trình, đồng thời khắc phục sự cố kịp thời nếu có chuyển biến xấu khi điều trị.
Infographics Quy trình niềng răng
Infographics Quy trình niềng răng

Ăn gì khi niềng răng

Liên quan đến vấn đề răng miệng và phải điều trị theo dõi trong thời gian dài nên bạn hãy tạo cho mình một chế độ ăn thật hợp lý. Trước hết phải nghe hướng dẫn từ các chuyên gia dinh dưỡng hay từ bác sĩ điều trị để chọn được những loại thực phẩm thích hợp nhất. Đây là một vấn đề rất quan trọng trong thời gian niềng răng của bạn, nó cũng tác động một phần đến kết quả sau khi niềng răng nên bạn phải đặc biệt chú ý.

Các thực phẩm bạn nên ăn: 

  • Các món ăn chín mềm
  • Ăn nhiều sữa và các thực phẩm từ sữa
  • Nhiều trứng trong thành phần ăn cũng mang lại lợi ích lớn
  • Các món ăn mềm từ thịt động vật
  • Thực phẩm làm từ rau củ, quả
  • Hoa quả tươi nhiều vitamin
thức ăn cho người niềng răng

Các thức ăn nên kiêng:

  • Hạn chế các đồ ăn chứa nhiều đường
  • Không nên uống các loại đồ uống chứa chất kích thích
  • Các loại thức ăn dai, cứng dạng sợi cũng nằm trong danh sách này
  • Hạn chế các món ăn nhanh chứa nhiều tinh bột và dầu mỡ
thức an người niềng răng không nên ăn
thức an người niềng răng không nên ăn

Chăm sóc răng sau khi niềng như thế nào?

Ngoài chế độ dinh dưỡng thì việc chăm sóc răng sau khi dùng niềng răng chính là nhiệm vụ tối quan trọng để quá trình đạt hiệu quả cao nhất.

– Chải răng phù hợp với bàn chải và kem đánh răng chuyên dụng: nên sử dụng các loại bàn chải có kích thước phù hợp với lông mềm, dễ dàng làm sạch vết bẩn ở các kẽ răng. Kem đánh răng thì dùng loại ít gây ê buốt, độ mài mòn thấp và nên dùng loại có chứa nhiều thành phần fluoride, loại chất bảo vệ răng cực tốt.

– Sử dụng nước súc miệng và chỉ nha khoa bổ trợ việc vệ sinh răng: Chỉ nha khoa và nước súc miệng là những biện pháp làm sạch răng miệng mà bạn nên sử dụng đơn giản mà hiệu quả làm sạch vẫn được đảm bảo. Ít gây tác động vật lý nên việc bảo vệ niềng răng là rất tốt, tăng độ ổn định cho liệu trình.

– Hãy lưu ý các hoạt động hàng ngày của bạn: các hoạt động nhai nhiều hoặc các hoạt động thể lực có thể ảnh hưởng không tốt đến quá trình niềng răng. Những tác động vật lý có hại cho việc dịch chuyển của răng nên bạn hãy thật cẩn thận để tránh những va chạm không đáng có, gây ảnh hưởng đến liệu trình điều trị.

Những tác dụng không mong muốn hay gặp trong khi niềng răng

Dấu hiệu niềng răng hỏng: niềng răng hỏng tạo nên rất nhiều những tác dụng xấu cho khuôn miệng của bạn chính vì vậy trước khi niềng răng bạn nên tìm hiểu thật kỹ cơ sở chữa bệnh cho mình nhé. Niềng răng hỏng sẽ có các dấu hiệu điển hình như sau:

  • Chân răng bật khỏi xương hàm, gây tiêu cụt chân răng
  • Lệch đường giữa thẳng trục khuôn mặt đây là tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá niềng răng khi quá trình kết thúc
  • Các răng không di chuyển tịnh tiến mà nghiêng dần, khiến khớp nhai bị mất tính ổn định
  • Niềng hỏng do gắn mắc cài sai đây là lỗi từ các cơ sở không uy tín
  • Đau hàm gây khó chịu, răng chết tủy do niềng răng.
  • Vít niềng răng bị lung lay: trường hợp này cũng có khá nhiều trường hợp trong thực tế nguyên nhân có thể là do quá trình nhai nuốt thức ăn hoặc quá trình chăm sóc vệ sinh răng miệng của các bạn tạo lực quá mạnh. Hãy đến ngay trung tâm niềng răng của bạn để được bác sĩ thăm khám và khắc phục nhé.
  • Viêm lợi khi niềng răng: Việc này xảy ra khá nhiều khi chúng ta niềng răng nguyên nhân chủ yếu gây ra vấn đề này là: chế độ ăn uống của bạn chưa hợp lý, bạn vệ sinh răng miệng không đúng kỹ thuật và cũng có thể cơ sở niềng răng cho bạn không đạt chuẩn. Với các trường hợp đơn giản bác sĩ sẽ cho bạn những lời khuyên và chỉ định bạn dùng thuốc, trường hợp nặng bạn sẽ phải tiến hành phẫu thuật để đảm bảo tính thẩm mỹ trong quá trình niềng răng của bạn.
  • Tụt lợi khi niềng răng: đây là vấn đề không mong muốn khi niềng răng và điều này sẽ được các bác sĩ nha khoa cảnh báo trước cho bạn để bạn có thể chuẩn bị tâm lý thật tốt trước khi niềng răng. Ngoài ra việc tụt lợi cũng có thể là do bạn di chuyển răng quá mức gây ra, nên thận trọng trong tất cả các việc mà bạn muốn làm nhé, điều này ảnh hưởng không tốt một chút nào. Đối với việc này bạn nên thăm khám bác sĩ càng sớm càng tốt để có thể có cách khắc phục phù hợp.

Phòng khám nha khoa hoàng sang trọng, lịch sự

hệ thống trang thiết bị hiện đại, đầy đủ

Nha khoa Hoàng là một trong những nha khoa được trang bị thiết bị đầy đủ và hiện đại nhất trong ngành như:

  • Ghế nha khoa ORT-580
  • Máy CT Cone Beam tại phòng khám
  • Máy Scan khoang miệng 3D

đội ngũ y – bác sỹ lành nghề, nhiều năm kinh nghiệm

Đội ngũ y – bác sỹ của Nha khoa Hoàng được tu nghiệp tại những nước phát triển về nha khoa như Ý, Singapore….Với hơn 12 năm hoạt động, Nha khoa Hoàng đã phục vụ hơn 3000 bệnh nhân trong địa bàn huyện Trảng Bom – Đồng Nai và các khu vực lân cận (TP Biên Hòa, Thống Nhất, Long Khánh…)

Đăng ký khám miễn phí ngay

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.